‘OBEY’ (İTAAT ET)
 |    |
Shepard Fairey, çağdaş kültür üzerinde derin bir etki bırakmış ikonik bir sanatçı ve aktivisttir. En ünlü eseri olan Barack Obama kampanyası için tasarladığı "Umut" posteri, Amerikan seçimlerinin gidişatını etkilemiştir. Fairey'nin sanatı genellikle politik ve asi bir üslupla, otoriteye meydan okuyarak toplumsal adaleti teşvik eder. Etkisi, sanattan müziğe ve filme, modadan siyasete kadar çok çeşitli mecralarda görülebilir.
Shepard Fairey'nin sokak sanatı ve politik yorumlarındaki özgün tarzı tüm dünyada insanların dikkatini çekti.
Birkaç ay önce, Münih'teki A-Müzesi'ndeki sergisinin açılışında Shepard Fairey ile tanıştım . " Yeni Net Güç " sergisi, küçük bir boyuta sahip olmasına rağmen, Shepard Fairey'nin sanat kariyerini yeniden ele alıyordu; bu yolculuk, öncülerin çoğunda olduğu gibi, sokak sanatı hareketinin genel evrimiyle iç içe geçmişti.
1970 yılında Güney Carolina'da doğan Shepard Fairey, Rhode Island Tasarım Okulu'nda Grafik Tasarım eğitimi aldı. RISD'de okurken çizimlerini kaykaylara ve tişörtlere yerleştirmeye başladı ve sonunda tüm zamanların en unutulmaz gerilla pazarlama kampanyalarından biriyle sokaklara çıktı.
Shepard Fairey'nin OBEY kampanyası kapsamında sanatçı, Amerika sokaklarını Andre the Giant'ın grafik bir görüntüsüyle kapladı ve altına 'OBEY' (İTAAT ET) yazısını yazdı.
Shepard Fairey, 1989'da eski güreşçi Andre Roussimoff'un artık ikonikleşmiş resminin yanında "Andre the Giant has a Posse" (Dev Andre'nin bir Ekibi var) cümlesinin yer aldığı bir çıkartma tasarladı. Bunlar, sanat okulundaki ve kaykaycı arkadaşlarını etkilemek için tasarlanmış basit çıkartmalardı. Obey Giant web sitesine göre, "Çıkartmanın hiçbir anlamı yok, sadece insanların tepki vermesini, üzerinde düşünmesini ve çıkartmada anlam aramasını sağlamak için var."
[Shepard Fairey'nin 40 yıldan uzun bir süre önce sokak sanatı kariyerini başlatan Andre the Giant 'OBEY' fotoğrafı, sanatçının görsel sanatlarının vazgeçilmez bir parçası olmaya devam ediyor. Her iki fotoğraf da Kasım 2022'de Münih'te çekildi.]
Andre'nin resmi belirli bir şeye atıfta bulunmuyordu, eski güreşçi herhangi bir amaç için bir sembol değildi ve herhangi bir siyasi veya sosyal mesaj taşımıyordu. Sadece bir çizimdi, ancak Fairey bunu şablonlu posterlerde ve dünyanın her köşesine gönderilen elle basılmış çıkartmalarda yeniden üretmeye başladığında, çizim viral oldu - ama kimse ne anlama geldiğini bilmiyordu.
Varlığı her yerde mevcuttu, ancak gizemli ve açıklanamazdı ve halkın tepkisi coşkuluydu: insanlar çıkartmalar hakkında konuşmaya, onlarla etkileşime girmeye ve arkalarındaki mesajı merak etmeye başladılar; tıpkı siyasi posterlerde veya ticari reklamlarda olduğu gibi.
"İlk başta, sadece sanat okulu ve kaykay arkadaşlarımdan oluşan grubumun tepkisini düşünüyordum. Daha geniş bir kesimin, çıkartmaların açıklanamayan görünümünü sadece fark etmekle kalmayıp araştıracağı gerçeğini hiç düşünmemiştim. Tepkileri görmeye ve kamusal alanın kullanımı ve çok dikkat çekici ama muğlak bir görselin eklenmesiyle ilgili sosyolojik güçleri düşünmeye başladığımda, bir fenomen yaratma potansiyeli olduğunu düşünmeye başladım."
Shepard Fairey, billboardlarda paylaşılan mesajların insanlara ne kadar meşru -hatta resmi- göründüğünü fark ettikten sonra, bu olguyu, yasadışı grafiti veya sokak sanatının ne olduğu konusundaki bilinçaltı düşüncenin altına işleyen sokak sanatı yaratmak için kullandı.
"Adını olabildiğince uzağa yay" operasyonu yalnızca grafiti sanatçılarının hedeflerine uygun değildi; aynı zamanda Shepard Fairey'in yaptığı, yoldan geçenlerde merak duygusu uyandırmayı ve kişinin çevresini sorgulamasını sağlamayı amaçlayan birinci nesil sokak sanatçılarının da amacına uygundu.
Sokak sanatçılarının bu ilk neslinden biri olan Shepard Fairey, tüketim odaklı bir şehir manzarasında yoldan geçenler için bir duraklama ve düşünme anı yaratmak ve insanların çevrelerinde gezinmelerinde bir sorgulama duygusu uyandırmak istiyordu. Fairey, vatandaşlara ne yapmaları gerektiğini söyleyen reklam panoları ve her türlü reklam ve tabelanın yarattığı anlatıya dikkat çekerek kamusal alana karşı çıktı.
OBEY Giant kampanyası, insanları otoriteyi sorgulamaya teşvik eden bir propagandaydı.
Basit simgelerin ve metinlerin gücüne ilgi duyan sanatçı, insanları takip etmeye değil, liderlik etmeye motive etmek için bir beyin yıkama aracı -propaganda posteri- kullandı. Bir görsel ve beraberindeki bir yönerge, insanların dikkatini kesinlikle çekti.
Eylem ve tepkinin teşviki, onun imgeleriyle ikna edici bir şekilde aktarılan bir mesajdır. Propagandanın özü olan, belirli bir bakış açısını veya siyasi davayı savunarak insanları harekete geçirme anlayışı, Fairey'nin eserinde tam tersine dönmüştür.
Shepard Fairey'nin eserinde propagandanın özü tersine çevrilmiştir.
Fairey, komünist Rusya'nın ideolojik posterleriyle aynı görsel kontrol tarzını benimsiyor, ancak ilerici ve olumlu fikirleri teşvik etmek için gelenekleri altüst ediyor.
Propaganda görsellerine ve grafik tasarıma olan ilgisi, Fairey'i başlangıçta siyah, beyaz ve zaman zaman kırmızı bir paletin yanı sıra açıkça erişilebilir görsellerle çalışmaya yöneltti. Çalışmalarının karmaşıklığı, eserlerinde bol miktarda bulunan olası anlam katmanlarından kaynaklanmaktadır.
Shepard Fairey'nin serigrafi, şablon, boyama, yapıştırma veya kolaj yoluyla üretilen görselleri, tasarımlarındaki sadelik ve karmaşık mesajları ile giderek daha da zenginleşiyor.
Fairey'nin sanatı dikkat çekmeye ve ünlenmeye başlayınca, bunları politik açıklamalar yapmak için kullanmaya başladı.
Shepard Fairey'nin eserlerinin çoğu politiktir; Barack Obama'nın ikonik portresi " Umut "tan (2008) dünyanın dört bir yanındaki devasa binalara çizilen kahramanca ve ilham verici politik portrelere kadar.
Duvar resimleri, geçmişte verilen mücadeleleri hatırlatıyor ve daha iyi bir gelecek için mücadele etmemize güç veriyor. Bireysel seslerin bile daha aydınlık bir yarın şekillendirmede fark yaratabileceğinin bir hatırlatıcısı olarak karşımıza çıkıyor.
Ancak Shepard Fairey için inandığı davaları desteklemek, dünyanın dört bir yanındaki etkileyici duvar resimlerinin hayata geçirilmesiyle bitmiyor. Sanatçı, 2012 yılında, önemli toplumsal konularda farkındalığı artırma ve harekete geçmeye ilham verme misyonuna sahip bir yardım kuruluşu olan OBEY Farkındalık Programı'nı kurdu.
Program , Shepard Fairey'nin 2001 yılında kurduğu ve o zamandan beri dünyanın en tanınmış giyim markalarından biri haline gelen sokak giyim markası OBEY Clothing'in giyim ve aksesuar satışlarıyla destekleniyor .
Program, insan hakları, ifade özgürlüğü, çevre ve hayvan hakları gibi konuları desteklemek için çalışıyor ve Shepard Fairey'nin sanatının mesajını somut ve ölçülebilir sonuçlar elde edebilen somut bir şeye dönüştürüyor.
Next Post »